Paardenbloem

In de 11e-12e eeuw ontdekten ook de Arabieren de geneeskrachtige werking van paardenbloemen.
Eén paardenbloemplant kan meer dan 5000 zaden per jaar produceren.

De zaden kunnen door de wind tot enkele honderden meters van hun bron worden verspreid.
De paardenbloem werkt o.a. vocht – en galafdrijvend, leverzuiverend en ontstekingsremmend. Paardenbloem helpt het spijsverteringssysteem en zowel verse als gedroogde bladeren stimuleren de eetlust en brengen de maag tot rust.

Voedingsstoffen in de paardenbloem
Deze vroege lenteplant bevat stoffen die we prima kunnen gebruiken.
Qua mineralen bevat het blad ijzer, calcium, magnesium, mangaan, natrium, seleen, zink, silicium, fosfor en koper. In het paardenbloemblad zitten behalve antioxidanten ook nog de vitaminen A, B1, B2, C, E, en choline en carotenoïden. De bladeren bevatten meer bètacaroteen dan wortelen.
Dit maakt dat de paardenbloem niet onder doet voor wortelen als het om de ogen gaat.
De paardenbloemwortel bevat  veel bitterstoffen en vetzuren waaronder linolzuur, linoleenzuur, palmtunezuur en oleïnezuur. Verder zitten er flavonoïden, fenolzuren, slijmstoffen, en tannines in.

Bladeren van de paardenbloem
De bladeren van de paardenbloem bevatten de meeste voedingsstoffen in de vroege lente, voor de bloei; daarna gaat alle energie naar de bloemen en worden de bladeren bitter en droog.
Molsla is het jonge (minder bittere) blad van de paardenbloem.

Wortel van de paardenbloem
In de herfst kun je ook de wortels nog oogsten.
Wortels zijn de wintervoorraad van de plant. In de winter worden die ‘leeggegeten’, en in de zomer en herfst juist gevuld met veel suikerachtige verbindingen.

Bitterstoffen
Naast flavonoïden bevat de paardenbloem veel bitterstoffen.
Het gaat hierbij om sesquiterpeenlactonen zoals taraxacolide en taraxacumzuur.
Die bitterstoffen zetten onze spijsvertering aan tot werken.
Er wordt meer maagsap aangemaakt en de lever, één van de grootste reinigende organen van ons lichaam, gaat er harder door aan de slag.
Terpenen zijn vluchtige geur- en smaakstoffen die aanwezig zijn in planten en bloemen.
Er zijn ongeveer 20.000 verschillende terpenen geïdentificeerd.
Deze aromatische stoffen zijn ruimschoots onderzocht vanwege hun potentieel gezondheidsbevorderende effecten, bij tal van aandoeningen.
Zo zouden terpenen antimicrobieel, antischimmel en antiviraal werken.
Ook zouden terpenen ontstekingsremmend zijn, de doorlaatbaarheid van de huid verbeteren, hyperglycemie tegengaan, parasieten werende eigenschappen hebben.

De paardenbloem versterkt de werking van de lever.
Maar als afvalstoffen door de lever sneller worden afgebroken, krijgen de nieren het ook zwaarder te verduren, want die moeten de wateroplosbare afvalstoffen zien af te voeren. Het bijzondere aan de paardenbloem is nu dat deze plant een natuurlijk diureticum is dat de nieren stimuleert en daarmee het filteren en afvoeren van overtollig vocht, natrium, urinezuur en afvalstoffen. Maar zonder dat er veel kalium verloren gaat en zonder dat de nieren er last van hebben.

Antihistaminicum
Paardenbloem werkt ook als een antihistaminicum.
Bij hooikoorts komt er teveel histamine vrij hetgeen resulteert in jeukende, tranende ogen en een loopneus. Paardenbloem helpt niet alleen de lever met de afbraak van de overtollige histamine en de afvalstoffen die dat veroorzaakt, maar het verlaagt ook het histamine gehalte in het lichaam. Daarnaast werkt paardenbloem ontstekingsremmend, wat bijdraagt aan het kalmeren van de hooikoortsklachten.

Ontstekingsremmend
Paardenbloem is een van de krachtigste planten om gewrichtspijn en pijnlijke spieren te verlichten, omdat het ontstekingsremmend is.
Wanneer je bloemen in olie trekt en dit op spieren en gewrichten wrijft, treedt er verlichting van de klachten op. Je kunt zo’n olie maken door een pot met verse paardenbloemen te vullen en daar een basisolie (olijf of amandel) aan toe te voegen. Vul de pot tot hij vol is. Laat de pot gedurende twee weken op een warme plek staan, voordat je de olie filtert. Bewaar de olie in de koelkast.

Overige gezondheidseffecten
Uit een dierstudie blijkt dat paardenbloem cholesterol op een natuurlijke manier in balans kan houden.
Paardenbloem kan ook een rol spelen bij de behandeling van Diabetes Type 2.
Paardenbloemextract kan huidveroudering tegen gaan en bescherming bieden tegen UVB-straling.
Een dosis van 30 mcg is voldoende; een hogere dosis maakt geen verschil meer.
In de steel van de paardenbloem bevindt zich een melkachtig latex. Die wordt wel gebruikt als een insectenwerend middel en zou als een remedie om wratten te behandelen kunnen dienen.

Culinaire toepassingen
Paardenbloemen worden in het wild geoogst of op kleine schaal gekweekt als bladgroente.
De bladeren kunnen worden gekookt of rauw worden gegeten in bijvoorbeeld soep of salade.
Meestal worden de jonge bladeren en ongeopende knoppen rauw gegeten in salades, terwijl oudere bladeren worden gekookt, maar die zijn meestal niet echt smakelijk. Onbewerkte bladeren hebben een licht bittere smaak. Om die smaak te temperen kun je ze 20/30 seconden blancheren.

Kruidenazijn
Doe wat paardenbloem gedurende 4 weken in appelazijn.
Filter het dan en bewaar het op een donkere plek (maximaal 12 maanden). Je kunt de azijn over salades doen of als verkwikkende tonic gebruiken door het te mixen met water.

Alternatieve koffie
Maak de paardenbloemwortels schoon en leg ze daarna op een vel bakpapier.
Rooster ze op 65 graden tot ze droog en donker zijn. Dit duurt een paar uur.
Laat het afkoelen en vermaal de wortels met een blender.
Doe dan een eetlepel in een kop water en laat dit trekken. Na filteren is de ‘koffie’ klaar.

Bijwerkingen
Inname van plantenextracten kan bij daarvoor gevoelige personen allergische reacties veroorzaken. Aanraking met de paardenbloemplant kan contactdermatitis oproepen. De genoemde reacties ontstaan door het sesquiterpeen lactoon taraxinezuur. Mensen met overgevoeligheden moeten extra voorzichtig zijn en bij klachten meteen het gebruik staken. Laat je goed informeren als je ook medicijnen gebruikt.